Ta książka to wyprawa w zakamarki nerwic, depresji, schizofrenii, traum, stanów borderline, a przy tym próba wglądu w dwa miliony lat rozwoju ludzkiego umysłu. W tych przeżyciach odbijają się znaki epoki, kryzysy rodzinne i społeczne, stan psychiczny świata. Zaburzenia psychiczne to gry z wieloma niewiadomymi, w których biorą udział wyobraźnia, uczucia, relacje społeczne, wartości, symbole. W tych grach, na szachownicy życia psychicznego – niczym w klinice archetypów – każdy może ostrzej zobaczyć siebie i bliskich, naturę i kulturę.

Trzecie, zmienione wydanie książki o rozwoju psychiki chłopca w oparciu o koncepcje Junga, a zwłaszcza jego rozumienie funkcji świadomości, różnic między typami psychicznymi i wpływu sfery archetypów. Choć na początku życia każdego dziecka panuje nieświadomość, celem jego rozwoju jest świadomość i głębsze rozumienie bogactwa wyobraźni sięgającej świata archetypowego. Na tej drodze chłopiec zostaje bohaterem, panem swego życia i losu.
Jest to opowieść o tym, jak rodzi się mały człowiek, jak rozwija się w dzieciństwie jego dusza i jak mieszka mu się w ogromnym i pełnym wspaniałości domu, który dorośli nazywają światem.

Fascynacja nowymi technologiami przemija, ale rola algorytmów rośnie. Wkraczają one w codzienność. Świat psychiczny jest traktowany w nich mechanicznie, jak aplikacja na smartfona. Algorytm zastępuje tradycyjne zasady psychologii. Ludzie nie znają i nie rozumieją siebie, ale wierzą algorytmom. Co znaczy „człowiek” w epoce sztucznej inteligencji i cyfrowej komunikacji? W jakim stopniu ludzkimi wyborami i działaniami kieruje jeszcze umysł, wyobraźnia i empatia, a w jakim technologia – algorytmy, ukryte kody i aplikacje? Jaka jest relacja algorytmów z prawami psychologii? Czy w XXI wieku skuteczną komunikację między ludźmi i z samym sobą zapewnią informatyczne scenariusze? Czy pierwsze miejsce w hierarchii wartości przyznamy maszynom i cywilizacji technologicznej czy człowiekowi, psychologii i kulturze? What first? Przed nami wyzwanie: Informatyka czy psychologia? Co jest ważniejsze dla producentów cyfrowych urządzeń w roku 2021: technologia czy kultura, algorytmy czy archetypy?

Zapraszam do obejrzenia rozmowy przeprowadzonej ze mną przez Daniela Wojdę w ramach projektu “Piękny umysł” finansowanego ze środków Fundacji PZU.

Każdy twórca, kiedy pracuje nad czymś ważnym i osobistym, doświadcza wspaniałego, ale i bardzo trudnego, wymagającego introspekcji stanu, który nazywam poczuciem imperatywu opowieści. (…) Opowieści podstawiają nam lustro, zaś jungowskie archetypy dają nam narzędzia, które umożliwiają dekodowanie mitów, bajek, baśni czy legend, a także przejrzenie się z odpowiedniej odległości i perspektywy w całym spektrum marzeń, lęków, doświadczeń i niezałatwionych spraw. Tym samym pomagają nam odkryć prawdziwe oblicza i doświadczyć głębokiej przemiany.

To oddziaływanie zachodzi bez względu na to, czy je w danym momencie tworzymy jako artyści, czy dajemy się porwać ich magii jako odbiorcy, zaś filozofia Carla Gustava Junga staje się wszechstronnym przewodnikiem po naszym człowieczeństwie.

Krzysztof Skonieczny
reżyser, scenarzysta (“Ślepnąc od świateł”, “Hardkor Disko”, głębokiOFF)